Με πολύ ενθαρρυντικά μηνύματα ανοίγει η τουριστική περίοδος στο νομό Ρεθύμνου, με τα πρώτα ξενοδοχεία να έχουν ήδη ξεκινήσει τη λειτουργία τους φιλοξενώντας μικρό αριθμό επισκεπτών, ενώ σταδιακά μέχρι και τα τέλη Απριλίου αναμένεται να ανοίξουν στο σύνολό τους οι ξενοδοχειακές μονάδες του νομού. Η ροή των κρατήσεων είναι πολύ ικανοποιητική, όπως λένε πράκτορες και ξενοδόχοι που ευελπιστούν να συνεχιστεί η ίδια εικόνα και το επόμενο διάστημα, όπου οι προδιαγραφές προοιωνίζουν μια σεζόν καλύτερη από την περυσινή και ενδεχομένως και από εκείνη του 2019.
Η Κρήτη και το Ρέθυμνο ειδικότερα αποτελούν άλλωστε έναν δημοφιλή προορισμό για τους Ευρωπαίους επισκέπτες, κάτι που αποδεικνύεται και σε περιόδους δύσκολες, όπως ήταν αυτή της πανδημίας.
Βέβαιο το μεγάλο πρόβλημα που καλούνται να διαχειριστούν οι επαγγελματίες του τουρισμού τη φετινή σεζόν δεν έγκειται στην προσέλκυση επισκεπτών αλλά στην κάλυψη των πολλών κενών θέσεων εργασίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι σε επίπεδο χώρας από τον κλάδο απουσιάζουν περί τους 80.000 εργαζόμενους, ενώ σε επίπεδο Κρήτης ο αριθμός αυτός ανέρχεται περίπου σε 10.000.
Το 2022 οι σεφ και οι μάγειρες ήταν είδος υπό εξαφάνιση, ενώ η ειδικότητα του sommelier κατέγραψε τις μεγαλύτερες ελλείψεις σε ποσοστό 57%. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Ινστιτούτου Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων από το σύνολο των ελληνικών ξενοδοχείων ποσοστό 40% εμφανίζει έλλειψη σε τουλάχιστον μία θέση καμαριέρας το 2022, έναντι 38% το 2021. Επισημαίνεται ότι ειδικά οι καμαριέρες είναι στην κορυφή του οργανογράμματος και αντιστοιχούν στο 16% των συνολικών θέσεων εργασίας στα ξενοδοχεία και ακολουθούν οι σερβιτόροι και ρεσεψιονίστ με ποσοστά 9% και 8% επί του συνόλου. Η λύση που δρομολογείται στο …παραπέντε πριν από την έναρξη της τουριστικής σεζόν είναι η μαζική εισαγωγή εργαζομένων κυρίως από το Μπαγκλαντές προκειμένου να καλυφθούν σ’ ένα βαθμό οι ελλείψεις.
Με πρόσφατη κοινή υπουργική απόφαση εντάσσεται για πρώτη φορά επίσημα ο τουρισμός στους κλάδους που μπορούν να δέχονται για εργασία πολίτες τρίτων χωρών. Να σημειωθεί ότι η προηγούμενη υπουργική απόφαση -πριν από δύο χρόνια- προέβλεπε συνολικά 100.000 μετακλητούς για τους κλάδους της γεωργίας, της κτηνοτροφίας και της αλιείας.
Το επόμενο βήμα είναι να δημοσιευτούν τα ΦΕΚ που θα ορίζουν τις ειδικότητες και τον επιτρεπόμενο αριθμό μετακλητών εργαζόμενων από τρίτες χώρες όπως είναι το Μπαγκλαντές, το Πακιστάν, η Συρία και η Αίγυπτος για κάθε περιφέρεια. Μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες θα ενισχυθεί η πρεσβεία και το προξενείο μας στην Ινδία, ώστε να βγαίνουν γρήγορα οι βίζες εργασίας για να μη χαθεί πολύτιμος χρόνος στη δίνη της γραφειοκρατίας.
Όπως εξηγεί ο πρόεδρος του Συλλόγου Ξενοδόχων Ρεθύμνου, Μανόλης Τσακαλάκης, η προωθούμενη λύση σίγουρα δεν αφορά τη λύση του προβλήματος για τη φετινή χρονιά, καθώς, όπως εξηγεί, βρισκόμαστε ένα βήμα πριν την έναρξη της λειτουργίας των ξενοδοχείων -κάποια ήδη έχουν ξεκινήσει τη λειτουργία τους- οπότε κανένας δεν μπορεί να περιμένει μέχρι να δρομολογηθούν οι απαραίτητες διαδικασίες με ότι γραφειοκρατία αυτές συνεπάγονται. Η φετινή χρονιά, όπως υποστηρίζει, θα αποτελέσει ένα «πιλότο» για τη διαχείριση του προβλήματος τα επόμενα χρόνια, με δεδομένο άλλωστε ότι οι ελλείψεις προσωπικού δεν είναι ένα ζήτημα που αντιμετωπίζεται μέσα σε διάστημα ενός έτους αφενός και αφετέρου φαίνεται πως ίσως έχει διαχρονικά χαρακτηριστικά. Ο κ. Τσακαλάκης μιλώντας στα «Ρ.Ν.», αναφέρεται στα προβλήματα επισημαίνοντας πως: «Η αρμοδιότητα αυτή της εισαγωγής εργαζομένων έχει εκχωρηθεί στις περιφέρειες. Απλούστατα μέχρι τώρα το νομοσχέδιο αφορούσε τρεις κατηγορίες εργαζομένων και συγκεκριμένα για τους κλάδους της Δασοπονίας, Γεωργίας και Κτηνοτροφίας. Πλέον συμπεριλήφθηκε και το κομμάτι του τουρισμού και αναζητούμε πανελλαδικά 80.000 εργαζόμενους περίπου. Όπως γίνεται αντιληπτό δεν υπάρχει περίπτωση να έρθουν αυτά τα άτομα φέτος. Αρκεί να σκεφτεί κανείς ότι η Περιφέρεια Κρήτης ενέκρινε φέτος 1.500 άτομα από την Αίγυπτο για να μαζευτούν οι ελιές φέτος και δημιουργήθηκε θέμα στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση. Εκεί κόλλησε το θέμα και δεν ήρθαν ποτέ οι εργαζόμενοι αυτοί. Πολύ φοβάμαι ότι κάτι αντίστοιχο θα γίνει και τώρα με τους εργαζόμενους του τουρισμού. Εκτιμώ ότι εάν φτάσουν κάποιοι λίγοι φέτος, τουλάχιστον θα μάθουν τη διαδικασία, ώστε τα επόμενα χρόνια να μπορούμε και εμείς άμεσα να προσλαμβάνουμε τέτοιους εποχιακούς για 5 – 6 μήνες. Αυτήν τη στιγμή η διάταξη λέει για 9 μήνες. Όμως δεν θα έρθουν εργαζόμενοι από το Βιετνάμ και την Ασία για διάστημα μικρότερο των δυο ετών γιατί δεν τους συμφέρουν τα εισιτήρια, είναι λίγο δύσκολο. Οι ειδικότητες που έχουν ζητηθεί έχουν γνωστοποιηθεί στην Περιφέρεια Κρήτης από το καλοκαίρι. Αλλά που θα βρεθούν αυτοί; Στην Κρήτη οι ελλείψεις είναι κάπου στις 10.000 – 12.000. Είναι αδύνατον να καλυφθούν από αυτούς οι θέσεις, άρα η κάλυψη των θέσεων με κόσμο από το εξωτερικό θα γίνει πιλοτικά φέτος. Θα γίνουν οι διαδικασίες για να μάθουν όλοι, καθώς θα πρέπει να βρεθούν οι κατάλληλες ειδικότητες, να ανοίξουν τα κέντρα που θα δίνουν βίζα στο εξωτερικό και άλλα πολλά πράγματα. Τα περισσότερα ξενοδοχεία θα ανοίξουν μέχρι το τέλος Απριλίου, οπότε δεν υπάρχει χρόνος ώστε να προλάβουν να έρθουν, να δουν, να μάθουν κτλ.».
Παράλληλα, ο πρόεδρος του Συλλόγου Ξενοδόχων Ρεθύμνου, διευκρινίζει ότι οι ξενοδόχοι φέτος προσπαθούν με εργαζομένους από την βόρεια κυρίως Ελλάδα αλλά και άλλες περιοχές της χώρας να καλύψουν τις ανάγκες την φετινή τουριστική περίοδο παρέχοντας δωρεάν στέγη και σίτιση. «Αυτό που έχουμε κάνει όλοι οι ξενοδόχοι φέτος είναι να φέρουμε Έλληνες εργαζόμενους από τη βόρεια Ελλάδα, καθώς και μέσα από τις εκδηλώσεις που κάναμε με τις ημέρες καριέρας. Μας επιβαρύνει βέβαια κάτι παραπάνω αυτή η διαδικασία, καθώς τους παρέχουμε και στέγη/διατροφή, αλλά τουλάχιστον κάνουμε τη δουλειά μας» είπε.
Αισιοδοξία για τη φετινή σεζόν
Αισιόδοξα είναι τα μηνύματα για την φετινή τουριστική περίοδο στο Ρέθυμνο. Ο Απρίλιος θα είναι όπως κάθε χρόνο με λίγους επισκέπτες και χαμηλές πληρότητες, δηλώνουν οι επιχειρηματίες του κλάδου, ωστόσο η εικόνα θεωρείται πως θα είναι καλύτερη από πέρυσι το αντίστοιχο διάστημα, ενώ ο μεγάλος αριθμός ξένων επισκεπτών θα αρχίσει να έρχεται από τον Μάιο.
Οι κρατήσεις για την φετινή περίοδο, μέχρι στιγμής κυμαίνονται σε πολύ ικανοποιητικά επίπεδα, αφού είναι αυξημένες κατά 20% σε σχέση με την περυσινή αντίστοιχη περίοδο. Η εικόνα για το σύνολο της σεζόν είναι καλή, όπως εξηγούν στα «Ρ.Ν.» παράγοντες της αγοράς εκτιμώντας βέβαια ότι καθοριστικός θα είναι ο ρόλος των κρατήσεων της τελευταίας στιγμής και αυτό γιατί πολλοί δυνητικοί επισκέπτες εμφανίζονται αυτή την περίοδο αναποφάσιστοι περιμένοντας να ολοκληρωθεί ο χειμώνας και να δουν τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς για να αποφασίσουν για τον τόπο, το χρόνο και γενικότερα το πακέτο των διακοπών τους.
Τα μηνύματα ωστόσο είναι ενθαρρυντικά και οι φόβοι που υπήρχαν για επιπτώσεις του υψηλού κόστους ενέργειας στην Ευρώπη στον τομέα τουρισμού, δείχνουν να μετριάζονται σημαντικά, όπως αναφέρουν οι ξενοδόχοι.
Και αυτό γιατί παρά την αύξηση που επιβλήθηκε στο τουριστικό πακέτο της τάξεως του 8 – 10%, η ροη των κρατήσεων δείχνει πως η ανάγκη των επισκεπτών να ταξιδέψουνε υπερισχύει της όποιας οικονομικής – ενεργειακής κρίσης.
Βέβαια δεν γνωρίζει κανείς αν αυτό θα επηρεάσει τις προτιμήσεις και τις επιλογές των επισκεπτών κατά την διαμονή τους στον προορισμό των διακοπών και αν θα κάνουν περικοπές.
Πάντως οι πρώτες εκτιμήσεις είναι αισιόδοξες: «ήδη έχουν ανοίξει μερικά ξενοδοχεία και σταδιακά θα ανοίξουν οι περισσότεροι μετά τις 20 Απριλίου. Με τις κρατήσεις δεν μπορούμε να πούμε ότι είμαστε δυσαρεστημένοι, αλλά δεν είμαστε και φουλ ευχαριστημένοι. Καλή πρέπει να είναι η χρονιά. Θεωρώ ότι εάν εξελιχθεί όπως πάει και δεν αλλάξει κάτι που θα μας επιβαρύνει, θα έχουμε μια χρονιά καλύτερη από την περσινή. Πάντα η Κρήτη είναι το πρώτο destination της χώρας. Η φετινή χρονιά εκτιμούμε ότι θα είναι καλύτερη από την περσινή και από του 2019» τόνισε ο κ. Τσακαλάκης.
