Του ΜΑΡΙΟΥ ΔΙΟΝΕΛΛΗ
Μια μεγάλη συλλογή από πρωτότυπους γρίφους σχετικά με την Επανάσταση του 1821, όπως αυτοί τέθηκαν στο πλαίσιο του παιχνιδιού του κυνηγιού του θησαυρού του Πειραματικού Γυμνασίου Ρεθύμνου, περιλαμβάνει το βιβλίο με τίτλο «Το Εικοσιένα αλλιώς». Η έκδοση, που αποκτά επικαιρότητα εν όψει της επετείου της 25ης Μαρτίου, συγκεντρώνει το υλικό από τα 13 θεματικά κυνήγια θησαυρού που έχουν διοργανωθεί στο σχολείο (από το 2008 έως το 2022), διατυπώνοντας μια εναλλακτική πρόταση στον τυποποιημένο σχολικό εορτασμό για την Επανάσταση του 1821 αλλά και τη σχολική διδασκαλία της Ιστορίας γενικότερα: μια πρόταση που συνδυάζει τη γνώση με την ανακάλυψη, την καλλιέργεια ποικίλων δεξιοτήτων και τη χαρά του παιχνιδιού.
Το βιβλίο περιέχει το σκεπτικό, αλλά κυρίως σενάρια 13 ηρωικών κυνηγιών με τους γρίφους τους, τις εξηγήσεις τους, καθώς και συμβουλές για κάποιους που θέλουν να διοργανώσουν το παιχνίδι για πρώτη φορά. Στα παιχνίδια υπάρχουν πάρα πολλές δραστηριότητες και τα παιδιά κινητοποιούνται, πετυχαίνοντας την ενεργό συμμετοχή τους και την εναλλακτική προσέγγισή τους πάνω σε ιστορικά ζητήματα που κατά πολύ διαφέρουν από την τυποποίηση και τις στερεοτυπικές αναφορές.
Σε σχετική εκδήλωση για την έκδοση, που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Γραφοτεχνική Κρήτης, παρουσιάστηκαν βίντεο με τις εμπειρίες των μαθητών που σήμερα είναι φοιτητές ή εργαζόμενοι, από το σχολικό παιχνίδι, για το πώς το αφομοίωσαν και πόσα έχουν να θυμούνται από εκείνες τις γνώσεις που έλαβαν μέσα από το παιχνίδι, αλλά και τις βιωματικές εμπειρίες που είχαν με τους συμμαθητές τους.
Θεματικές
Από ένα σημείο και πέρα, τα παιχνίδια άρχισαν να γίνονται θεματικά, δηλαδή «1821 και ελληνική ναυτιλία», κι έτσι τα παιδιά γνώρισαν τη ζωή των ναυτών, τα πλοία που κυκλοφορούσαν, τις σχέσεις εκείνης της περιόδου. Άλλο παιχνίδι είχε την «μπαρούτη», τους μπαρουτόμυλους, με τα παιδιά να μαθαίνουν πώς ήταν και πώς λειτουργούσε ο μπαρουτόμυλος κ.λπ.
Επίσης, τα παιδιά ξεδιπλώνουν πράγματα τα οποία δεν μπορούν να δείξουν μέσα σε κανονικό μάθημα, καθώς πρέπει να φτάσουν σε λύσεις μέσα από όποιον τρόπο θέλουν, αναπτύσσουν τη φαντασία τους, ενώ μπορούν να αναδείξουν κάποιες ικανότητες χειρωνακτικές που μέσα στο μάθημα ίσως να μη φαίνονται.
Το βασικό σε αυτό το βιβλίο δεν είναι τόσο η ανακάλυψη γνώσεων όσο η συμπυκνωμένη χαρά των ανθρώπων που έστησαν τα παιχνίδια, των παιδιών που τα έπαιξαν και βρήκαν λύσεις και των εκπαιδευτικών που ανασύνθεσαν αυτά τα παιχνίδια για να γίνουν βιβλίο. Στόχος, άλλωστε, σύμφωνα με τους εκπαιδευτικούς, είναι το βιβλίο να χρησιμεύσει ως οδηγός για τη διοργάνωση αντίστοιχων δράσεων και σε άλλα σχολεία της χώρας.
Στο πλαίσιο αυτό, 170 αντίτυπα του βιβλίου διανέμονται σε σχολεία δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και περισσότερα από 130 σε βιβλιοθήκες, πανεπιστημιακά τμήματα και μουσεία, χάρη στην οικονομική υποστήριξη που προσφέρει στην έκδοση ο Δήμος Ρεθύμνης, που την ενέταξε στις δράσεις για τον εορτασμό των 200 χρόνων από την Επανάσταση του 1821. Την έκδοση επιμελήθηκαν οι εκπαιδευτικοί του Πειραματικού Γυμνασίου Ρεθύμνου Πόλυ Παπαδοπούλου, Άννα Πατεράκη και Ειρήνη Ρενιέρη, ενώ τον σχεδιασμό και την επιμέλεια της παραγωγής έκανε η Αγγελική Βλαχοπούλου.
(Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα των Συντακτών, φύλλο Πέμπτης 23 Μαρτίου 2023, σελ. 20)
